ESERLERİ Kızıl Elma (1914) Türkleşmek, İslamlaşmak, Muasırlaşmak (1918) Yeni Hayat (1918) Altın Işık (1923) Türk Töresi (1923) Doğru Yol (1923) Türkçülüğün Esasları (1923) Türk Medeniyet Tarihi (1926, ölümünden sonra)
1895'te İstanbul'da doğdu. 11 Mart 1967'de İstanbul'da yaşamını yitirdi. "Hecenin Beş Şairi" grubunun üyesi ve öncülerinden. İstanbul Vefa İdadisi'ni bitirdi. 1915'te Darülfünun-ı Osmani'nin (İstanbul Üniversitesi) açtığı yeterlilik sınavını kazanarak edebiyat öğretmeni oldu. Çeşitli okullarda dersler verdi. Orhan Seyfi Orhon'la birlikte çıkardığı "Akbaba" mizah dergisini ölümüne değin yayınladı. 1946-1954 arasında Ordu milletvekili olarak Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde bulundu. Şiire aruzla başladı. Ziya Gökalp'in etkisiyle hece ölçüsünü benimsedi, bu türün başarılı örneklerini verdi. "Hecenin Beş Şairi"nden biri olarak ünlendi. Şiirleri Türk Yurdu, Servet-i Fünun ve Büyük Mecmua'da yayınlandı. Akbaba dergisinde akıcı bir dille, rahat okunur bir tarzda yazdığı fıkralarında siyasal mizahın özgün örneklerini verdi. Şiir ve gülmece yazılarının yanısıra roman, öykü ve oyunlar da yazdı.
ESERLERİ ROMAN:Kürkçü Dükkanı (1931) Şeker Osman (1932) Göç (1943) Üç Katlı Ev (1953) ŞİİR: Akından Akına (1916) Aşıklar Yolu (1919) Cen Ufukları (1920) Yanardağ (1928) Bir Selvi Gölgesi (1938) Kuş Cıvıltıları (çocuk şiirleri, 1938) Bir Rüzgar Esti (1952) OYUN: Kördüğüm (1920) Latife (1919) Nikahta Keramet (1923) MİZAH: Şen Kitap (1919) Beşik (1943) Ocak (1943) Sarı Çizmeli Mehmed Ağa (1956) Gün Doğmadan (1960) GEZİ-ANI-BİYOGRAFİ: İsmet İnönü (1946) Göz Ucuyla Avrupa (1958) Portreler (1960) Bizim Yokuş 1966)
ESERLERİ ROMAN: Aylak Adam (1959) Anayurt Oteli (1973) Canistan (2000) ÖYKÜ: Bodur Minareden (1960) Eylemci (1993 Bütün Öyküleri (Bodur Minareden Öte ve Ekmek Elden Süt Memeden - 2000) ÇOCUK KİTABI: Ekmek Elden Süt Memeden (1981) ÇEVİRİ: Toplumda Sanat (K. Baynes, 1980) ÖDÜLLERİ 1955 Tercüman Gazetesi Hikâye Yarışması "Evdeki" öyküsüyle (Nevzat Çorum adıyla, birincilik) 1955 Tercüman Gazetesi Hikâye yarışması "Kümesin Ötesi" öyküsüyle (Ziya Atılgan adıyla, dokuzunculuk) 1957-58 Yunus Nadi Roman Armağanı Aylak Adam ile (ikincilik)
ESERLERİ ROMAN-ÖYKÜ: Salkım Hanımın Taneleri (1989) Güz Sancısı (1990) Üç Aliler Divan (1991) Çiçekli Mumlar Sokağı (2000) Yorgun Mayıs Kısrakları (2004) Ezan Vakti Beethoven (2005) Basıma Hazırlanıyor. Beyaz Mahşer Gergefi (2005) Basıma Hazırlanıyor. Mevsimler Eskidi Biraz (Öyküler)ŞİİR:O Hayal Aynasında (1989)Rubailer (2000)OYUN:Zirveden Sonra / Sokullu (1989)Altın Huylu Doruklar (1990)Romanos Diyonen (1991)Brütüs Aranıyor (1887)Şimşir Kafes (1997)Dümdüz Dünya (1987)ÖDÜLLERİ 1989 Yunus Nadi Roman Ödülü Birinciliği, Salkım Hanımın Taneleri ile1990 Türkiye Yazarlar Birliği Roman Birinciliği, Güz Sancısı ile
ESERLERİ YAYINLANMIŞ SENARYOLARI: Umut (1975) Umutsuzlar (1975) Arkadaş (1975) Seyyit Han (1976) Ağıt (1976) Endişe (1976) Aç Kurtlar (1977) Acı (1977)DİĞER KİTAPLARI: Hücrem (1975) Salpa (1975) Sanık (1975) Selimiye Mektupları (1976) Seçimlerde CHP Neden Desteklenmelidir (1977) Soba Pencere Camı ve İki Ekmek İstiyoruz (1977) Faşizm Üzerine (1979) Paris Komünü Üzerine (1979) Oğluma Hikayeler (1979)ÖDÜLLERİ 1972 Orhan Kemal Roman Armağanı Boynu Bükük Öldüler romanıyla 1970 Altın Koza ödülü Umut filmiyle Baba filmiyle Altın Koza Ödülü (geri alındı) 1982 Cannes Film Şenliği’nde Altın Palmiye ödülü Yol filmiyle. (Missing filmiyle paylaştı)
ESERLERİ ŞİİR: Kahramanlar (1929) Onar Mısra (1932) Kahramanlar (1970, toplu şiirleri) ROMAN: Bir Kadın Söylüyor (1931) Adem ile Havva (1932) ÖYKÜ: Bu da Bir Hikayedir (1935) Sevi Çıkmazı (1935) OYUN: Mete (1933) İnkılap Çocukları (1933) Beş Devir (1933) Köyün Namusu (1933) İNCELEME-DENEME: Balkanlar ve Türklük (1936) Edebiyatımızın Bugünkü Meseleleri (1937) Nereye Gidiyoruz (1948) Yıllar Boyunca (1959) Atatürkçülük Nedir (1963) Atatürk Yolu (1966) Edebiyat Dünyamız (1971) Değişen Dünyamız (1973) Çağımıza Ters Düşenler (1975) ÖDÜLLERİ: 1979 Kültür Bakanlığı Büyük Ödülü, Türk edebiyatına büyük katkıları nedeniyle
ESERLERİ ROMAN: Teneke (1955-1987) Beyaz Mendil (1955) İnce Memed I (1955-1989) Namus Düşmanı (1957) Ala Geyik (1959) Ölüm Tarlası (1966) İnce Memed II (1969-1988) Yılanı Öldürseler (1981) İnce Memed III (1984-1988) İnce Memed IV (1987/1989) Ortadirek (1960-1989) Demirciler Çarşısı Cinayeti (1974-1990) Yumurcuk Kuşu (Kimsecik I, 1980-1988) Kale Kapısı (Kimsecik II, 1985-1987) Yer Demir Gök Bakır (1963-1990) Üç Anadolu Efsanesi (1967-1987) Ölmez Otu (1968-1988) Ağrı Dağı Efsanesi (1970-1990) Çakırcalı Efe (1972-1986) Yusufçuk Yusuf (1975-1990) Al Gözüm Seyreyle Salih (1976-1990) Kuşlar da Gitti (1978-1990) Deniz Küstü (1978-1990) Hüyükteki Nar Ağacı (1982-1990) ÖYKÜ: Sarı Sıcak (1952-1987) RÖPORTAJ: Yanan Ormanlarda Elli Gün (1955) Çukurova Yana Yana (1955) Peri Bacaları (1957-1985) Bir Bulut Kaynıyor (1974-1989) Allahın Askerleri (1978-1987) FIKRA-DENEME: Taş Çatlasa (1961) Baldaki Tuz (1974) Ağacın Çürüğü (1980) DERLEME: Ağıtlar (1943) ÇOCUK KİTABI: Filler Sultanı ile Kırmızı Sakallı Topal Karınca (1977-1983) ÖDÜLLERİ 1955 Gazeteciler Cemiyeti Özel Başarı Armağanı "Dünyanın En Büyük Çiftliğinde Yedi Gün" başlıklı röportajıyla 1955 Varlık Roman Armağanı, İnce Memed ile 1974 Madaralı Roman Ödülü, Demirciler Çarşısı Cinayeti ile 1977 Fransa Edebiyat Eleştirmenleri Sendikası Yılın En İyi Yabancı Romanı: Yer Demir Gök Bakır 1979 Fransa Büyük Edebiyat Jürisi Yaz Dönemi En İyi Kitaplar: Binboğalar Efsanesi 1982 Fransa’dan Uluslararası Del Duca Ödülü 1984 Fransa Légion D’Honneur nişanı